Even over de wetenschap
Afgelopen week was ik op een congres en daar ontmoet je wetenschappers van alle soorten en maten. Best een bijzondere ervaring. Om uiteenlopende redenen lijken sommigen totaal geen schaamte te kennen. Zo heb je de (wellicht stereotype) wereldvreemde fanaat, die zich simpelweg niet interesseert voor iets anders dan de materie. Maar daar tegenover staat de wetenschapper met het enorme ego die denkt alles te kunnen maken. En dat worden er steeds meer. Intelligentie is tegenwoordig nog nauwelijks het criterium om professor te worden. Een flinke portie (misplaatste) zelfverzekerdheid wordt steeds belangrijker.
Toen ik me over enkele van die types zat te verbazen moest ik onwillekeurig denken aan Thierry Baudet en zijn uitspraken. Baudet probeert links georiënteerde wetenschappers zwart te maken. Die zouden de wetenschap en de maatschappij ondermijnen. Maar als ik naar de wetenschap kijk zie ik iets anders. De wetenschap functioneert behoorlijk goed, maar als er iets is wat dat functioneren ondermijnt, dan is het egoïstisch handelen. Je eigen reputatie oppompen door anderen als slechte wetenschapper af te schilderen of ideeën te jatten. De concurrentie wordt steeds sterker en het wordt ook een steeds smeriger spel, terwijl je met samenwerken veel meer kunt bereiken. En dan denk ik: dat linkse saamhorigheidsgevoel kan zeker geen kwaad.
Ja, samenwerken lijkt mij ook een betere optie. Samen til je elkaar weer naar een hoger niveau.
En bovendien kun je dan met elkaar delen wat wel en niet werkt. Zo hoeft het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden te worden.
Op het congres heb ik een schrijnend voorbeeld gezien van een promovendus die op een project was gezet dat door een professor was gejat van een andere onderzoeksgroep. Die promovendus mocht van die professor geen contact opnemen met andere onderzoeksgroepen. Na drie jaar is de promovendus gestopt met het onderzoek en zijn promotietraject omdat het nergens toe leidde. Je zou maar die promovendus zijn die zo genaaid wordt dankzij de wanpraktijken van een professor.
Wetenschapper. Een (helaas) uitstervend ras in tijden waarin men liever diegene met de grootste bek gelooft dan mensen die hun meningen kunnen onderbouwen met feiten en wetenschap. En dan kun je nog debatteren over links en rechts, maar aan beide kanten gebeurt precies het zelfde.
Daar heb je helemaal gelijk in. Ik ben sowieso niet van de extremen, want de realiteit is zelden zwart-wit (en de wetenschap onderbouwt dat). Maar in deze tijd is het midden al links – als je Baudet moet geloven.